google.com, pub-1772441188610312, DIRECT, f08c47fec0942fa0 Anlamına Göre Kelimeler I dinledebiyat
top of page

ANLAM BAKIMINDAN KELÄ°MELER

​

Gerçek (Temel) Anlam:  

​

​Kelimenin sözlükteki ilk anlamıdır. SözcüÄŸün halk arasında en yaygın olarak bilinen anlamıdır da denilebilir.

 

 “Bardağının boÅŸ olduÄŸunu fark ettim.” cümlesinde ‘boÅŸ’ sözcüÄŸü gerçek anlamda kullanılmıştır.

​​​

​ Örnekler:

​​- Buradan yola çıkabiliriz.

​

- YaÄŸmur yağınca ayaklarım Ä±slandı.

​

- Ä°nsanın canı sıcak bir çorba çekiyor.

​

- Fındık aÄŸaçlarının arasından güzel bir geyik çıkıverdi.

Mecaz Anlam:

 

 Bir kelimenin asli anlamıyla bir yönden benzerlik iliÅŸkisi kurularak farklı bir anlamda kullanılmasıdır. Yani bir kelimenin kendi gerçek anlamı dışında farklı bir kelimenin anlamında kullanılmasıdır.

​

Örnek:  "Arkadaşının tatlı bir konuÅŸması vardı." cümlesinde tatlı sözcüÄŸü gerçek anlamda ağızdan alınan ve zevk veren gıdalar için kullanılan bir kelime iken yukarıdaki cümlede kulaÄŸa gelen seslerin verdiÄŸi zevki anlatmak için kullanılmıştır. 

 

Örnekler: 

​

Halası onun ince düÅŸüncesine hayran kalmıştı.

​

Arkadaşının sözlerine kırıldı.

​

Adamın boÅŸ konuÅŸmaları bizi çok bunalttı.

​

Sana bu konuyu bir daha açma dedim. 

​

​

​

​

 

Terim Anlam: 

​

Herhangi bir spor, sanat vb. alanla ilgili olarak kullanılan, cümle içinde kullanılışına  göre o alana özel anlam taşıyan sözcüklere denilir.

​

Örnek: "Üç perdelik bir oyun yazdım." sözcüÄŸünde  perde sözcüÄŸü kullanıldığı cümlede güneÅŸi engelleyen bir kumaÅŸ parçası anlamında deÄŸil, tiyatro ile ilgili özel bir kelime anlamında kullanılmıştır.

 

Örnekler: 

​

Artık gitarda notaları çıkarabiliyorum.

​

Oyuncu yanlışlıkla topu taca attı.

​

Bilgisayara ram aldım.

​

Ä°ki meridyen arasında 111 km. olduÄŸunu öÄŸrendim.

​

​

​

 

Argo Anlam:

​

Aynı uÄŸraÅŸ, meslek vs... alanındaki insanların benimseyip kullandıkları,söz konusu insanlar dışında herkesçe anlaşılamayan, kelimelere argo denir. Argo dil içinde dil özelliÄŸi gösterir. 

​

Argo küfür demek deÄŸildir.

​

Örnek: Çocuklar elmaları arakladılar. ( çaldılar)

​

            Bana bak süt çocuÄŸu bir daha uÄŸrama buralara.( toy, acemi)

 

​

Örnekler: 

​

​Deli Kadir düÅŸmanlarını hacamat etmiÅŸ. ( Delik deÅŸik etmek anlamında.)

​

Bu yarışmayı kazanamazsak zokayı yuttuk. ( PeriÅŸan olmak)

​

​

​

 

Yan Anlam: 

​

Temel anlamlı bir sözcüÄŸün yakıştırma ya da benzerlik ilgisi ile yeni bir anlamda kullanılmasına denir.

​

Örnek: Kör bıçağı bileÄŸi taşına sürttüm. ( Keskin olmayan)

​

             Masanın ayağı kırılmış. (Masanın desteklerinden birisi)

​

​

 

​

Örnekler: 

​

Kapının kolu kırıldı.

​

MaÄŸaranın aÄŸzı depremle beraber kapandı.

​

Uçağın kanadının alev aldığını gördüm.

​

Tek başına üç çocuÄŸa bakıyor. 

bottom of page