DÄ°NLEDEBÄ°YAT
Atın yiÄŸidi kendine kamçı vurdurmaz.
HÜSEYÄ°N RAHMÄ° GÜRPINAR (1864-1944
-
Ä°stanbul doÄŸumludur.
-
Edebi yaÅŸamına 1887’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde baÅŸlayan yazarlığı ile baÅŸlamıştır.
-
Servet-i Fünuncuların çaÄŸdaşı ve yaşıtı olduÄŸu halde, o topluluÄŸa girmemiÅŸtir.
-
Edebiyat dünyasında Şık ile tanındı.
-
Özellikle sosyal sorunları, bâtıl inançları, aile geçimsizliklerini, yüzeyde kalan BatılılaÅŸmaları, ruh hastalarını konu edinmiÅŸtir.
-
Emile Zola’dan etkilenmiÅŸtir. Realist özellikler de taşır.
-
Realist natüralist akımların etkisiyle Ä°stanbul’un günlük yaÅŸamını canlı bir biçimde yansıttı.
-
Halk çevrelerinden seçtiÄŸi kiÅŸilerini büyük bir kendi konuÅŸma ağızları ile ustalıkla konuÅŸturdu.
-
Romanlarında örf, adet, gelenek ve göreneklere baÄŸlı kalır ve halk deyimlerini kullanır
-
Ahmet Mithat’ın halk için roman yazma geleneÄŸini devam ettirmiÅŸtir.
-
BaÅŸarılı bir gözlemcidir. Romanlarında gözleme ve çevre tasvirlerine büyük önem vermiÅŸtir.
-
Türk edebiyatında sokağı edebiyata taşıyan yazar olarak da bilinir.
-
Okuru eÄŸlendirerek eÄŸitmeyi amaçlamıştır.
-
Romanları töre romanı özelliÄŸi taşır.
-
Romanlarında toplumsal eleÅŸtiriye çokça yer vermiÅŸtir. Bu yönüyle natüralistlerden ayrılır.
-
Eski ile yeni çatışması, ruh hastalıkları, yanlış batılılaÅŸma, batıl inançlar ve aile geçimsizlikleri gibi konuları iÅŸlemiÅŸtir.
-
Olayları hem iyi hem de kötü yönleriyle ele almıştır.
-
Romanları teknik yönden baÅŸarılı deÄŸildir. Romanlarında olayın akışını keserek olayla ilgisi olmayan gereksiz bilgiler verir.
-
“Mürebbiye”, “Hayattan Sayfalar”, “Ben Deli miyim” adlı romanlarında “deneysel roman” yöntemini kullanmıştır.
-
“Şık”, “Şıpsevdi”, “Mürebbiye” adlı romanlarında yanlış BatılılaÅŸma konusunu iÅŸlemiÅŸtir.
-
​
Eserleri
ROMAN:
-
Şık (1889)
-
Ä°ffet (1896)
-
Mutallâka (1898
-
Mürebbiye (1899)
-
Bir Muadele-i Sevda (1899)
-
Metres (1900)
-
Tesadüf (1900)
-
Şıpsevdi (1911)
-
NimetÅŸinas (1911)
-
Kuyruklu Yıldız Altında Bir Ä°zdivaç (1912)
-
Gulyabani (1913)
-
Cadı (1912)
-
Sevda PeÅŸinde (1912)
-
Hayattan Sayfalar (1919)
-
Hakka Sığındık (1919)
- Toraman (1919)
-
Son Arzu (1922)
-
Tebessüm-i Elem (1923)
-
Cehennemlik (1924)
-
Efsuncu Baba (1924)
-
Meyhanede Hanımlar (1924)
-
Ben Deli miyim (1925)
-
TutuÅŸmuÅŸ Gönüller (1926)
-
Billur Kalp (1926)
-
Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu (1927)
-
Mezarından Kalkan Şehit (1928)
-
Kokotlar Mektebi (1928)
-
Åžeytan Ä°ÅŸi (1933)
-
Utanmaz Adam (1934)
-
Eşkıya İninde (1935)
-
Kesik BaÅŸ (1942)
-
Gönül Bir YeldeÄŸirmenidir Sevda ÖÄŸütür (1943)
-
Ölüm Bir KurtuluÅŸ mudur (1954)
-
Dirilen Ä°skelet (1946)
-
Dünyanın Mihveri Para mı Kadın mı (1949)
-
Deli Filozof (1964)
-
Kaderin Cilvesi (1964)
-
Ä°nsanlar Maymun muydu (1968)
-
Can Pazarı (1968)
-
Ölüler Yaşıyor mu (1973)
-
Namuslu Kokotlar (1973)
​
ÖYKÜ:
-
Kadınlar Vaizi (1920)
-
Namusla Açlık Meselesi (1933)
-
Katil Bûse (1933)
-
Ä°ki HödüÄŸün Seyahati (1934)
-
Tünelden Ä°lk Çıkış (1934)
-
Gönül Ticareti (1939)
-
Melek Sanmıştım Şeytanı (1943)
-
Eti Senin KemiÄŸi Benim (1963)
​
OYUN:
-
Hazan Bülbülü (1916)
-
Kadın Erkekleşince (1933)
-
TokuÅŸan Kafalar (1973)
-
Ä°ki Damla YaÅŸ (1973)
-
Gülbahar Hanım
​
TARTIÅžMA:
-
Cadı Çarpıyor (1913)
-
Şekavet-i Edebiye Tartışmaları (1913)
-
Sanat ve Edebiyat (Ölümünden sonra H. A. Önelçin derledi, 1972)