DİNLEDEBİYAT
Atın yiğidi kendine kamçı vurdurmaz.
HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864-1944
-
İstanbul doğumludur.
-
Edebi yaşamına 1887’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde başlayan yazarlığı ile başlamıştır.
-
Servet-i Fünuncuların çağdaşı ve yaşıtı olduğu halde, o topluluğa girmemiştir.
-
Edebiyat dünyasında Şık ile tanındı.
-
Özellikle sosyal sorunları, bâtıl inançları, aile geçimsizliklerini, yüzeyde kalan Batılılaşmaları, ruh hastalarını konu edinmiştir.
-
Emile Zola’dan etkilenmiştir. Realist özellikler de taşır.
-
Realist natüralist akımların etkisiyle İstanbul’un günlük yaşamını canlı bir biçimde yansıttı.
-
Halk çevrelerinden seçtiği kişilerini büyük bir kendi konuşma ağızları ile ustalıkla konuşturdu.
-
Romanlarında örf, adet, gelenek ve göreneklere bağlı kalır ve halk deyimlerini kullanır
-
Ahmet Mithat’ın halk için roman yazma geleneğini devam ettirmiştir.
-
Başarılı bir gözlemcidir. Romanlarında gözleme ve çevre tasvirlerine büyük önem vermiştir.
-
Türk edebiyatında sokağı edebiyata taşıyan yazar olarak da bilinir.
-
Okuru eğlendirerek eğitmeyi amaçlamıştır.
-
Romanları töre romanı özelliği taşır.
-
Romanlarında toplumsal eleştiriye çokça yer vermiştir. Bu yönüyle natüralistlerden ayrılır.
-
Eski ile yeni çatışması, ruh hastalıkları, yanlış batılılaşma, batıl inançlar ve aile geçimsizlikleri gibi konuları işlemiştir.
-
Olayları hem iyi hem de kötü yönleriyle ele almıştır.
-
Romanları teknik yönden başarılı değildir. Romanlarında olayın akışını keserek olayla ilgisi olmayan gereksiz bilgiler verir.
-
“Mürebbiye”, “Hayattan Sayfalar”, “Ben Deli miyim” adlı romanlarında “deneysel roman” yöntemini kullanmıştır.
-
“Şık”, “Şıpsevdi”, “Mürebbiye” adlı romanlarında yanlış Batılılaşma konusunu işlemiştir.
-
Eserleri
ROMAN:
-
Şık (1889)
-
İffet (1896)
-
Mutallâka (1898
-
Mürebbiye (1899)
-
Bir Muadele-i Sevda (1899)
-
Metres (1900)
-
Tesadüf (1900)
-
Şıpsevdi (1911)
-
Nimetşinas (1911)
-
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912)
-
Gulyabani (1913)
-
Cadı (1912)
-
Sevda Peşinde (1912)
-
Hayattan Sayfalar (1919)
-
Hakka Sığındık (1919)
- Toraman (1919)
-
Son Arzu (1922)
-
Tebessüm-i Elem (1923)
-
Cehennemlik (1924)
-
Efsuncu Baba (1924)
-
Meyhanede Hanımlar (1924)
-
Ben Deli miyim (1925)
-
Tutuşmuş Gönüller (1926)
-
Billur Kalp (1926)
-
Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu (1927)
-
Mezarından Kalkan Şehit (1928)
-
Kokotlar Mektebi (1928)
-
Şeytan İşi (1933)
-
Utanmaz Adam (1934)
-
Eşkıya İninde (1935)
-
Kesik Baş (1942)
-
Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1943)
-
Ölüm Bir Kurtuluş mudur (1954)
-
Dirilen İskelet (1946)
-
Dünyanın Mihveri Para mı Kadın mı (1949)
-
Deli Filozof (1964)
-
Kaderin Cilvesi (1964)
-
İnsanlar Maymun muydu (1968)
-
Can Pazarı (1968)
-
Ölüler Yaşıyor mu (1973)
-
Namuslu Kokotlar (1973)
ÖYKÜ:
-
Kadınlar Vaizi (1920)
-
Namusla Açlık Meselesi (1933)
-
Katil Bûse (1933)
-
İki Hödüğün Seyahati (1934)
-
Tünelden İlk Çıkış (1934)
-
Gönül Ticareti (1939)
-
Melek Sanmıştım Şeytanı (1943)
-
Eti Senin Kemiği Benim (1963)
OYUN:
-
Hazan Bülbülü (1916)
-
Kadın Erkekleşince (1933)
-
Tokuşan Kafalar (1973)
-
İki Damla Yaş (1973)
-
Gülbahar Hanım
TARTIŞMA:
-
Cadı Çarpıyor (1913)
-
Şekavet-i Edebiye Tartışmaları (1913)
-
Sanat ve Edebiyat (Ölümünden sonra H. A. Önelçin derledi, 1972)