DÄ°NLEDEBÄ°YAT
Atın yiÄŸidi kendine kamçı vurdurmaz.
7. SINIF ZARFLAR
​Fillerin yeri, yönü, zamanı,durumu miktarı hakkında bilgi veren sözcüklere denilir.
​
1- Durum- Hal Zarfları:
​
Fiillere sorulan ‘nasıl’ sorusunun cevabını veren sözcüklerdir. Fiilleri durumu ve hali hakkında bilgi verirler.
​
‘Eve yürüyerek geldim.’ Fiile soruyoruz=Nasıl geldin? Cevap= yürüyerek. O halde ‘yürüyerek sözcüÄŸü durum-hal zarfıdır.
Çocuk sınıfta güzel konuÅŸuyor.
YavaÅŸ hareket ettim.
Dikkatli ol.
Not: Durum hal zarfı sadece fillere deÄŸil fiilimsilerin kökündeki fiillerin durumunu-halini de bildirebilir.
​
​
Örnek: ‘ YavaÅŸ konuÅŸarak yürüyordu.’ cümlesinde ‘konuÅŸarak’ sözcüÄŸü durum hal zarfıdır. Ancak aynı zamanda zarf fiildir. Zarf fiilin fiil köküne nasıl diye sorduÄŸumuzda ‘yavaÅŸ’ sözcüÄŸü konuÅŸarak zarf fiilinin durum - hal zarfı olur.
​
Hızlı düÅŸünüp karar vermeliyiz.= düÅŸünüp, karar vermeliyiz fiilinin durum hal zarfıdır. Aynı zamanda bir zarf- fiildir. Hızlı sözcüÄŸü ise düÅŸünüp zarf fiilinin durum- hal zarfıdır.
​
2. Zaman Zarfları:
Fiillerin zamanını bildiren zarflardır. Fiillere sorulan ‘ne zaman’ sorusunun cevabıdır.
Örnek: Yarın geleceÄŸim.
Akşamları mangal yaparız.
Önümüzdeki sene ev alacağım.
Not: Fiilimsilerin fiil kökünün zamanını da zaman zarfı bildirir.
Örnek: Sabahları koÅŸmak insana iyi geliyor. ( koÅŸmak sözcüÄŸü isim-fiildir.Sabahları zarfı koÅŸmak fiilimsisinin zamanını bildirmiÅŸtir.)
​
​
3. Yer-Yön Zarfları
​
Fiillerin yerini- yönünü bildiren zarflardır.Fiillere sorulan ‘ nere’ sorusunun cevabıdırlar. Ä°sim hal eklerinden hiçbirini alamazlar. EÄŸer hal eklrinden birini alırlar ise zarf görevini bırakıp isim olurlar.Sayıları çok olmamakla beraber ÅŸunları sayabiliriz: içeri, dışarı, aÅŸağı, yukarı, ileri, geri, öte,beri ...
Örnek:
Ä°çeri= yer- yön zarfı / içeriye= isim aÅŸağı= yer-yön zarf / aÅŸağıdan= isim
Not: Fiilimsilerin köklerindeki fiillerin yerini- yönünü de yer-yön zarfları bildirir.
Örnek: “AÅŸağı inen çocuk, yukarıya çıktı.” = ‘aÅŸağı’ sözcüÄŸü ‘inen’ sıfat fiilinin yer-yön zarfıdır. ‘Yukarıya’ sözcüÄŸü ise yönelme hal eki aldığı için isimdir.
4- Miktar Zarfları:
​
Miktar zarfları diÄŸer zarflara göre daha fazla kelime çeÅŸidinin miktarını- derecesini bildiren zarflardır. Bunlar:
​
a- Fiillerin miktarını bildirir.
Örnek: Pazardan elmayı çok aldım.( Çok sözcüÄŸü yüklem olan fiilin miktarını bildirmiÅŸ.)
​
b - Fiilimsilerin miktarını bildirir.
​
Örnek: Çok konuÅŸan adamı dışarı attılar.( KonuÅŸan sözcüÄŸü sıfat- fiil, çok sözcüÄŸü de onun yer- yön zarfıdır.)
​
c- Zarfları derecelendirir.
​
Örnek: Çok bağırarak konuÅŸma. ( konuÅŸma fiilinin durum- hal zarfı ‘bağırarak’ sözcüÄŸüdür. Onu derecelendiren ise ‘çok’ zarfıdır. Bu nedenle bu zarfları derecelendiren zarflara ‘derecelendirme zarfları’ da denilir.
​
​
d- Sıfatları Derecelendirir:
Örnek: Çok güzel ev= Ev sözcüÄŸü isimdir. Güzel sözcüÄŸü de ev’ in sıfatıdır. ‘ Çok’ sözcüÄŸ ise güzel sıfatını derecelendiren derecelendirme zarfıdır.
​
5. Soru Zarfları:
Genel olarak fiillere ve fiilimsilere sorulan ve cevabı zarf olabilen sorulardır. Nasıl, niçin, niye, ne zaman, hangi vakit, nere, nereye, ne kadar ...
​
​
Örnek: Niçin konuÅŸuyorsun?
Anneni ne kadar özledin?
Neden buraya gelmiyorsun?
​
Not:
Ne kadar sorusu zarf ve sıfatlara derecelendirme maksatlı sorulabilir.
​
​
Örnek:
Ne kadar güzel ev= cevap: Çok güzel ev (sıfata sorulmuÅŸ)
Ne kadar hızlı yürüyor= Cevap : Çok hızlı yürüyor.( Zarfa sorulmuÅŸ.)