google.com, pub-1772441188610312, DIRECT, f08c47fec0942fa0
top of page

Fillerin yeri, yönü, zamanı,durumu miktarı hakkında bilgi veren sözcüklere denilir.

  1- Durum- Hal Zarfları:

Fiillere sorulan ‘nasıl’ sorusunun cevabını veren sözcüklerdir. Fiilleri durumu ve hali hakkında bilgi verirler.

 ‘Eve yürüyerek geldim.’ Fiile soruyoruz=Nasıl geldin? Cevap= yürüyerek.  O halde ‘yürüyerek sözcüğü durum-hal zarfıdır.

      

Çocuk sınıfta güzel konuşuyor.

Yavaş hareket ettim.

Dikkatli ol.

            

Not: Durum hal zarfı sadece fillere değil fiilimsilerin kökündeki fiillerin durumunu-halini de bildirebilir.        

Örnek: ‘ Yavaş konuşarak yürüyordu.’ cümlesinde ‘konuşarak’ sözcüğü durum hal zarfıdır. Ancak aynı zamanda zarf fiildir. Zarf fiilin fiil köküne nasıl diye sorduğumuzda ‘yavaş’ sözcüğü konuşarak zarf fiilinin durum - hal zarfı olur.

 Hızlı düşünüp karar vermeliyiz.= düşünüp, karar vermeliyiz fiilinin durum hal zarfıdır. Aynı zamanda bir zarf- fiildir.  Hızlı sözcüğü ise düşünüp zarf fiilinin durum- hal zarfıdır.

2. Zaman Zarfları:

 

Fiillerin zamanını bildiren zarflardır. Fiillere sorulan  ‘ne zaman’ sorusunun cevabıdır.

                                  

 

Örnek:   Yarın geleceğim.   

                Akşamları mangal yaparız.

               Önümüzdeki sene ev alacağım.

 

 

 

Not: Fiilimsilerin fiil kökünün zamanını da zaman zarfı bildirir.

 

Örnek: Sabahları koşmak insana iyi geliyor. ( koşmak sözcüğü isim-fiildir.Sabahları zarfı koşmak fiilimsisinin zamanını bildirmiştir.)

3. Yer-Yön Zarfları

Fiillerin yerini- yönünü bildiren zarflardır.Fiillere sorulan ‘ nere’ sorusunun cevabıdırlar. İsim hal eklerinden hiçbirini alamazlar. Eğer hal eklrinden birini alırlar ise zarf görevini bırakıp isim olurlar.Sayıları çok olmamakla beraber şunları sayabiliriz: içeri, dışarı, aşağı, yukarı, ileri, geri, öte,beri ...

 

Örnek:

İçeri= yer- yön zarfı /  içeriye= isim                      aşağı= yer-yön zarf  / aşağıdan= isim

 

Not: Fiilimsilerin köklerindeki fiillerin yerini- yönünü de yer-yön zarfları bildirir.

 

Örnek: “Aşağı inen çocuk, yukarıya çıktı.” = ‘aşağı’ sözcüğü ‘inen’ sıfat fiilinin yer-yön zarfıdır. ‘Yukarıya’ sözcüğü ise yönelme hal eki aldığı için isimdir.

4- Miktar Zarfları:

Miktar zarfları diğer zarflara göre daha fazla kelime çeşidinin miktarını- derecesini bildiren zarflardır. Bunlar:

 

a- Fiillerin miktarını bildirir.

 

Örnek: Pazardan elmayı çok aldım.( Çok sözcüğü yüklem olan fiilin miktarını bildirmiş.)

b - Fiilimsilerin miktarını bildirir.

Örnek: Çok konuşan adamı dışarı attılar.( Konuşan sözcüğü sıfat- fiil, çok sözcüğü de onun yer- yön zarfıdır.)

c- Zarfları derecelendirir.

Örnek: Çok bağırarak konuşma. ( konuşma fiilinin durum- hal zarfı ‘bağırarak’ sözcüğüdür. Onu derecelendiren ise ‘çok’ zarfıdır. Bu nedenle bu zarfları derecelendiren zarflara ‘derecelendirme zarfları’ da denilir.  

d- Sıfatları Derecelendirir:

 

Örnek:  Çok güzel ev= Ev sözcüğü isimdir. Güzel sözcüğü de ev’ in sıfatıdır. ‘ Çok’ sözcüğ ise güzel sıfatını derecelendiren derecelendirme zarfıdır.

 

 5. Soru Zarfları:

 

Genel olarak fiillere ve fiilimsilere sorulan ve cevabı zarf olabilen sorulardır. Nasıl, niçin, niye,  ne  zaman, hangi vakit, nere, nereye, ne kadar ...

 

Örnek: Niçin konuşuyorsun?

            Anneni ne kadar özledin?

            Neden buraya gelmiyorsun?

           

Not:

Ne kadar sorusu zarf ve sıfatlara derecelendirme maksatlı sorulabilir.

Örnek:

Ne kadar  güzel ev= cevap: Çok güzel  ev (sıfata sorulmuş)

 

Ne kadar hızlı yürüyor= Cevap : Çok hızlı yürüyor.( Zarfa sorulmuş.)

bottom of page