DİNLEDEBİYAT
Atın yiğidi kendine kamçı vurdurmaz.
-
İnsan yaşamında iz bırakan olayların daha sonrasında olayı yaşayan kişi tarafından kaleme alınması ile ortaya çıkan yazı türüne denilir.
-
Sağlam ve bilimsel veriler içermediğinden tarihsel belge niteliği göstermezler ancak tarihe ışık tutan eser olma işlevlerinin varlığı da inkar edilemez.
-
Birinci kişi anlatımı söz konusudur.
-
Açık, sade içten bir anlatımı vardır.
-
Öyküleyici, açıklayıcı, betimleyici anlatım türleri kullanılır.
-
Anılar, edebi zevk veren, akıcı ve sürükleyici bir dille anlatılarak bilimsel tarih metinlerden ayrılır.
-
Anı yazarları anlattıklarını desteklemek için -isterlerse-belge ve kayna gösterebilirler. Ancak bu türün özelliklerinde böyle bir şart yoktur.
-
Anılarda dil genelde göndergesel işlev ve heyecana bağlı işlevlerde kullanılır.
-
Olay kahraman anlatıcının bakış açısıyla verilir. Birinci tekil şahıs anlatım vardır.
-
Yazar olayları anlatırken kronolojik bir sıra takip eder.
-
Olaylar objektif (tarafsız) bir yaklaşımla anlatılmalıdır.
CUMHURİYET DÖNEMİ
TÜRK EDEBİYATINDA HATIRA (ANI)
-
Jean Jacques Roussau’ nun “İtiraflar” adlı eseri batı edebiyatında en bilinen anı türündeki eserdir.
-
Tanzimat öncesindeki menakıpname, siyer, vekayi'name, gazavatname, fetihname, sefaretname, şuara tezkiresi gibi eserler anı türünde olmasalar da anıya ait özellik göstererek anıya en yakın türler olmuşlardır.
-
Türk Edebiyatında Cumhuriyet öncesinde Muallim Naci’nin “Ömerin Çocukluğu”, Ziya Paşa’nın “Defter’i Amal”ı, Ahmet Rasim’in “Falaka”sı, Halit Ziya’nın “Kırk Yıl”ı, Hüseyin Cahit’in “Edebi Hatıralar”ı, bu türde eserlere örnektir.
Cumhuriyet Edebiyatı’ nda Hatıra Alanında Önde Gelen Sanatçılar ve Eserleri:
Falih Rıfkı ATAY ( Atatürk’ün Bana Anlattıkları, Atatürk’ün Hatıraları, Çankaya)
Y. K. KARAOSMANOĞLU ( Zoraki Diplomat, Politika ’da 45 Yıl)
Halikarnas Balıkçısı ( Mavi Sürgün )
Refik Halit KARAY (İstanbul’un İç Yüzü, Üç Nesil Üç Hayat)
Ahmet İhsan (TOKGÖZ Matbuat Hatıralarım)