DİNLEDEBİYAT

1983-ÖSYS Türk Dili ve Edebiyatı Soruları

1- Bireyci sanat anlayışı, bize Edebiyat-ı Cedide’den miras kalmıştı ve biz bunu söylemekle ortaya yeni bir görüş getirmiyorduk. Öyle ya, Edebiyat-ı Cedidecilerin, özellikle Hüseyin Cahit’le Mehmet Rauf’un, Dr. Rıza Tevfik’le estetik konusu üzerinde tartışırken ter ter tepinircesine “Güzellik görecedir, güzellik görecedir.” deyişlerinin, bizim “Sanat kişisel ve saygıya değerdir.” sözümüzden farkı neydi?

 

Bu parçada, yazarın “biz” dediği kimler olabilir?

A) Garipçiler

B) Servet-i Fûnuncular

C) Yeni Lisancılar

D) Yedi Meşaleciler

E) Fecr-i Aticiler

 

 

2- “Hasta Çocuk, Nesrin ve Balıkçılar, günlük hayat izlenimlerinden esinlenerek oluşturulmuş manzum hikâyelerdir. Bu manzumelerde Fikret’in yaptığı şey, konuşma diline yakın bir şiir dilini bulmak olmuştur. Ayrıca aruzla yazılmış dizelerin, öteden beri süregelen bağımsızlığını bozmuş ve manzumeyi dizelerden oluşan bir bütün halinden, basbayağı cümlelerden yapılmış bir yazı haline getirmiştir.”

 

Bu paragrafta Tevfik Fikret’in hangi özelliğinden söz edilmemiştir?

A) Nazmı nesre yaklaştırmasından

B) Şiirlerinde toplumsal konulara da değinmesinden

C) Beyit bütünlüğünü kırmasından

D) Aruzu, Türkçeye ustalıkla uygulamasından

E) Şiirlerinde yaşanılan gerçekleri yansıtmasından

 

3- “Bunlar şiirlerinde biçim-içerik ikiliğini kaldırmaya, şiirin anlamı ile yapısını kaynaştırmaya çalışırlar. İsterler ki şiirlerinde ses ve anlam ayrılmaz hale gelsin, düzyazıya çevrilemesin, ses ve anlam öylesine yoğrulsun ki anlam tek başına sıyrılıp çıkarılamasın, şiir katıksız biçim olan müziğe yaklaşsın.”

​

Bu yargılar, aşağıdaki şairlerden hangisinin şiirleriyle örneklendirilebilir?

A) Faruk Nafiz Çamlıbel

B) Cahit Sıtkı Tarancı

C) Orhan Veli Kanık

D) Kemalettin Kamu

E) Ahmet Haşim

 

 

4- “İyi ile kötünün, akla karanın çatışması az çok her romanda vardır. Fakat XIX. yüzyıl Batı romancılığının yarattığı gelenek, bu çatışmada yazarın apaçık taraf tutmamasını, insanları kahraman değil, kahramanları insan etmesini, kimi insanı ak, kimi insanı kara değil her insani alaca göstermesini ister. Oysa yazar ayırıyor insanları: Ak bir yana, kara bir yana; cılız bir yana, gürbüz bir yana…”

 

Paragrafta sözü edilen “ak-kara” çatışmasının, en belirgin olduğu edebiyat akımı hangisidir?

A) Klasisizm

B) Realizm

C) Romantizm

D) Natüralizm

E) Parnasizm

 

 

5- "1940 şiiri, kendinden önceki şiire bir tepkidir. Daha doğrusu o şiirde bulunmayan özelliklerin ardına düşmüştür. Şiirimiz, bir yandan şairin diline bağ olan engellerden arınırken, bir yandan da hayata yönelmiştir. Şiir masa başı ürünü olmaktan çıkmıştır. Hayatla alışverişini sürdürerek hemen her türlü konunun kapısını çalmıştır. Düşünceye ağırlık vermiş, sıradan insanın hayatına ayna tutmuştur bu şiir."

Parçaya göre 1940'tan önceki şiirimiz için aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

A) Konuların işlenişi bir çeşitlilik göstermez.

B) Yazılanla yaşanılan arasında bir bağlantı görülmez.

C) Belirli konuların dışına çıkılmaz.

D) Belirli kurallara uyma zorunluluğu vardır.

E) Duygunun ve düş gücünün payı büyüktür.

 

 

6- Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?

A) Aruz vezniyle yazılmış olma

B) Kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma C) Parça güzelliğine değil bütün güzelliğine önem verme D) Duygu ve düşünceleri kalıplaşmış birtakım söz sanatlarıyla anlatma E) Yabancı sözcüklerle ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma

 

 

1984-EDEBİYAT

1- Nedim’le Fuzuli’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Nedim, şiirine günlük hayatı yansıtmış; Fuzuli ise bundan kaçınmıştır.

B) İkisi de kasideden çok gazelde başarılı olmuştur.

C) Fuzuli tasavvuftan esinlenmiş, Nedim tasavvufla hiç ilgilenmemiştir.

D) İkisinin de dili, çağdaşlarına göre daha sadedir.

E) İkisinin de “Divan”larından başka, “Mesnevi”leri de vardır.

 

 

2- Aşağıdakilerden hangisi Cenap Şahabettin’le Ahmet Haşim’de ortak değildir?

A) Hem şiir hem nesir alanında eser vermiş olmaları

B) Servet-i Fünun topluluğunda yer almaları

C) Sanat için sanat ilkesini benimsemeleri

D) Fransız sembolistlerinden etkilenmeleri

E) Aruz ölçüsünü kullanmaları

 

3- “Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya bazı günlük sorunları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşüncelerimi, derinliğe inmeden, kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar.” diyen bir sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir?

A) Mektup   B) Fıkra   C) Deneme   D) Makale  E) Anı

​

​

​

​

1983Cevaplar 1- E 2- D 3- E 4- C 5- E 6- C
1984 Cevaplar 1- E 2- B 3- B 4- E 5- A 6- C
1985 Cevaplar: 1- A 2- E 3- C 4- D 5- D 6- A 7- C