DİNLEDEBİYAT
Atın yiğidi kendine kamçı vurdurmaz.
HALİDE EDİP ADIVAR (1884-1964)
-
İstanbul doğumludur.
-
Annesinin ölümü ve babasının yeniden evlenmesi üzerine anneannesi ve dedesi ile beraber büyüdü.
-
Dedesinin evinde Mevlevi tarikati usulünce eğitim gördü. Sonrasında ise babasının isteği üzerine İngiliz tarzı bir eğitime geçildi. Amerikan Kolejine gitti.
-
Amerikan koleji yıllarında hem İncil okudu em de Süleymaniye Camii imamından Kur’an dersleri aldı.
-
Dönemin ünlü matematikçisi Salih zeki onun önce hocası sonrasında ise kocası olmuştur.
-
İstanbul Kız lisesinde tarih öğretmenliği yaptığı sırada 31 Mart hadisesi çıkınca Mısır ve ardından İngiltere’ye geçti.
-
Yurda döndüğünde kocasının ikinci evlilik yapmak isteği üzerine ondan boşandı. Pedogoji öğretmenliği yaptı.
-
Türkçülük fikrini benimsedi, yazılar değişik dergilerde yayımlandı.
-
Şam, Beyrut gibi yerlere eğitim müfettişi olarak gitti.
-
Kurtuluş savaşını destekler konuşmalar yaptı. Karakol adlı Milli Mücadeleye silah sevkiyatı yapan gizli örgütle çalıştı.
-
Adı İngilizlerin kara listesine alınca yeni kocası Adnan Adıvar ile beraber Anadolu’ya kaçtı.
-
Kızılay aracılığı ile Kurtuluş Savaşı cephelerinde bulundu. Başçavuş rütbesine kadar ulaştı.
-
Kurtuluş Savaşı sonrası kocasının vazifesi nedeniyle İstanbul’a taşındı.
-
Siyasi görüşleri nedeniyle Atatürk ile ters düştü. İngiltere’ye taşındı.
-
Dünyanın ir çok ülkesindeki üniversitelerde profesör olarak derler verdi.
-
1939’da Türkiye’ye döndü. İstanbul Üniversitesine profesör olarak atandı.
-
1950 yılında milletvekili oldu.
-
1964 yılında İstanbul’da öldü.
-
Halide Edip Milli Edebiyat dönemindeki ilk kadın romancı ve hikayecisidir.
-
Realizmi başarılı bir şekilde uygulamıştır. Tasvirleri canlıdır. Gözleme önem verir.
-
Eserlerindeki karakter ve tipler bulundukları çevrenin karakteristik konuşma şekillerine uyarlar.
-
Sade, anlaşılır bir üslubu vardır.
-
Kadın psikolojisini başarılı bir şekilde anlatmıştır.
-
Milli Edebiyat sonrasındaki romanları bizzat şahit olduğu Milli Mücadele yıllarını konu almıştır.
Eserleri:
-
Roman: Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal, Yolpalas Cinayeti, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Döner Ayna, Akile Hanım Sokağı, Kerim Ustanın Oğlu, Sevda Sokağı Komedyası, Çaresaz, Hayat Parçaları, Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan, Yeni Turan, Son Eseri, Mev’ud Hüküm,
-
Hikâye: Dağa Çıkan Kurt, Kubbede Kalan Hoş Seda, İzmir’den Bursa’ya (Yakup Kadri, Falih Rıfkı ve Mehmet Asım Us ile birlikte), Harap Mabetler,
-
Diğer: Mor Salkımlı Ev, Türk’ün Ateşle İmtihanı (anı), Kenan Çobanları, Maske ve Ruh (tiyatro oyunu), İngiliz Edebiyatı Tarihi(ansiklopedik inceleme)