DİNLEDEBİYAT

Sıfat- Fiiller:

​

Fiillere –an,-ası,-mez-,-ar,-dik-ecek,-miş ekleri getirilerek yapılan fiilimsilere denilir.

 

Örnek:

​

• -en,-an          :  Dökülen su her yeri ıslattı

• -ası,-esi         :  Kör olası tilki bütün tavukları yemiş.

• -mez,-maz    :  Bilinmez bir olayın içine düştüm.

• -ar,-er,-ır,-ir : Güvenilir kişi olmak zordur.

• -dık,-dik,-duk,-dük,tık,tik,tuk,tük:Tanıdık kişi bıldum burda.

• -ecek,-acak  :Gelecek yıl gelirim oraya.

• -mış,-miş, -muş,-müş : Yıkılmış bir ev gördüm uzaklarda.

 

 

Not-1: Kalıplaşmış sıfat fiilller aynı isim-fiillerde olduğu gibi sıfat-fiil özelliklerini kaybederler.

•  

• Yak- acak : Bu kış için yakacak aldım.

• Dol-muş  : Bir daha dolmuşa binmeyeceğim.

 

 

Not-2:

Bir sözcüğün sıfat-fiil olabilmesi için yukarıdaki eklerden birisini almış olması şarttır. Bu şekilde farklı yapım eki alarak sıfat görevinde kullanılmış olan sözcüklerden ayırabiliriz. Bir diğer ayırma yöntemi de fiilimsilerin olumsuzu yapılabilir. Ancak herhangi bir yapım eki ile sıfat olmuş kelimelerin olumsuzu olmaz.

 

Sark-ık   : Sarkık dalların hepsini kestim. ( -ık eki fiili sıfat görevinde kullandırmıştır. Ancak –ık,  sıfat –fiil eki olmadığı için sıfat- fiil değildir. Sarkık sözcüğünün olumsuzu da yapılamaz.

 

 

Not-3: Sıfat fiil ekleri ile yazılış ve okunuş bakımından aynı olna eklere dikkat edilmesi gerekir.

 

• Kırıl-mış dal : -mış sıfat fiil eki

• Dal kırıl-mış: -mış duyulan geçmiş zaman kip eki.

 

 

Not-4: Sıfat fiiller adlaşmış sıfat görevinde kullanılsa da fiilimsi olmaya devam ederler.

 

• Pilavdan dönen kişinin kaşığı kırılsın= Pilavdan dönenin kaşığı kırılsı

• Dönen kişi =dönen( adlaşmış sıfat,fiilimsi)