DİNLEDEBİYAT

​​

• İstanbul’da Jön Türkler’den etkilenip İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katıldı.

​

• II. Meşrutiyetten sonrasında İttihat ve Terakki’nin Diyarbakır şubesini kurdu.

​

• “Peyman” isimli gazeteyi çıkardı.

​

• Ali Canip ve Ömer Seyfettin ile beraber  “Genç Kalemler” dergisini çıkardı.

​

• Milli edebiyatın kurulması ve gelişmesinde önemli rol oynamıştır.

​

• 1912’de Diyarbakır milletvekili oldu.

​

• Türk Ocağı’nın kurucularındandır.

​

• İlk Türk sosyologlarındandır.

​

• 1919’da İngilizler onu Malta Adası’na sürgüne gönderdi. Sürgün sonrası Diyarbakır’a döndü.

​

• İstanbul’da hastalığının tedavisi süreci sonunda öldü.

​

• “Türkçülük” düşüncesini sistemleştiren kişidir.

​

• Genç Kalemler, Türk Yurdu, Yeni Mecmua dergilerinde Türkçülük üzerine makaleler yazmıştır.

​

• Toplum için sanat düşüncesinde şiirler yazmıştır.

​

• İlk şiirlerinde aruzu ve divan edebiyatı nazım biçimlerini kullanmasına karşın ağırlıklı olarak hece veznini ve halk edebiyatı nazım biçimlerini kullanmıştır.

​

• Dili sadedir. Didaktik amaçla şiirler yazmıştır. Bazı şiirleri masal niteliği gösterir ayrıca manzum destanlar yazmıştır.

​

• Dil konusundaki düşüncelerini “Lisan” adlı şiirinde açıklamıştır.

​

• Atatürk’ün Ziya Gökalp’in fikirlerinden etkilendiği bilinmektedir. Ayrıca Beş Hececilerin de aruzdan heceye geçmelerine neden olmuştur.

​

Eserleri

Şiir: 

• Kızıl Elma

​

• Altın Işık

​

• Yeni Hayat

​

Düz yazı: 

• Malta Mektupları (mektup) 

​

• Türkçülüğün Esasları (araştırma)

​

• Türkleşmek – İslamlaşmak – Muasırlaşmak (makale)

​

• Türk Medeniyeti Tarihi

​

• Türk Töresi

​

• Türk Ahlakı, Makaleler (10 cilt)

​

• Terbiyenin Sosyal ve Kültürel Temelleri