DÄ°NLEDEBÄ°YAT
Atın yiÄŸidi kendine kamçı vurdurmaz.
PARAGRAFTA YAPI
1. GiriÅŸ
​
Genelde bir cümle ile anlatılan ilk bölümdür. Bazen birkaç cümle olabilir. GiriÅŸ bölümünde verilen bilgi paragrafın bir sonraki cümlelerinde ayrıntılarına inilerek anlatılır. GiriÅŸ cümlesinin en önemli özelliÄŸi kendinden önce bir cümle varmış izlenimi vermez. Bu nedenle giriÅŸ cümleleri asla kendinden önceki bir anlama baÄŸlayan baÄŸlaç özelliÄŸi gösteren cümleler barındırmaz. ( Oysa ki, Fakat, ama, ise ....)
Örnek Soru:
(1) Çünkü bizdeki sanat dergileri uzun yazı yayımIamak istemezler genellikle.
(2) Çevresindeki yazarların, ÅŸairlerin yapıtlarına yer verme sorumluluÄŸu var ve
incelemeler ise çoÄŸunlukla uzundur.
(3) Kitap biçimindeki dergiler çoÄŸalmadıkça, inceleme yazıları, yayımlanma
olanağı bulamayacaktır.
(4) Sayfa sayılan azdır, çeÅŸitlilik aramak zorundadırlar.
(5) Kitap biçimindeki çok sayfalı dergilerin bu tür sorunlan olmadığı için
bu dergiler uzun eleştiri yazılarını, incelemeleri kolaylıkla yayımlayabilir.
Yukarıdaki cümlelerden bir paragraf oluÅŸturlmak istenildiÄŸinde giriÅŸ cümlesi
aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
2. GeliÅŸme
​
GiriÅŸ bölümünde anlatılanı açıklayan ve ve sonrasında konunun ayrıntılarına girilen bölümdür. Bu bölümün belirgin özelliÄŸi sıklıkla anlatım teknikleri ve ifade yöntemlerinin uygulanmasıdır. Yani betimleme, açıklama, tanımlama, tanık gösterme gibi.
Örnek :
​
Klasikler, baÅŸka bir deyiÅŸle dünya edebiyatının
evrensel gerçeklik kazanmış seçkin eserleri, evrensel
içeriklerinin yanı sıra zamansızdıriar. Asırlar öncesinden
gelen bu eserleri, belli bir yaÅŸta, belli bir dönemde
okuyup bir daha kapaklarını açmamak, bir kere
okumuştum, demek, bu eserlerden yeterince yararlanmayı
saÄŸlayamaz. Çünkü, klasikler her yaÅŸa, her
kiÅŸiye göre ayrı yorumlanabilen eserlerdir. Bu yüzden
bu yapıtların tekrar tekrar okunmaları gerekir.
Yukarıdaki paragrafta ilk cümle giriÅŸ cümlesidir. Ä°kinci ve üçüncü cümle giriÅŸte anlatılmak istenen zamansızlık kavramını açıklamaktadır. Bu yüzden geliÅŸme bölümü cümleleridir.
​
​
3-Sonuç
​
GiriÅŸ bölümünde bahsedilen, geliÅŸme bölümünde ise açıklanan konunun sonuca baÄŸlandığı bölümdür. Genelde paragrafın sonunda yer alır. ‘ Bunun sonucunda, Özetle, Bu yüzden...’ gibi ifadelerle baÅŸlar. Ana fikir çoÄŸunlukla bu bölümde okuyucuya aktarılır.
Örnek :
​
Klasikler, baÅŸka bir deyiÅŸle dünya edebiyatının
evrensel gerçeklik kazanmış seçkin eserleri, evrensel
içeriklerinin yanı sıra zamansızdırlar. Asırlar öncesinden
gelen bu eserleri, belli bir yaÅŸta, belli bir dönemde
okuyup bir daha kapaklarını açmamak, bir kere
okumuştum, demek, bu eserlerden yeterince yararlanmayı
saÄŸlayamaz. Çünkü, klasikler her yaÅŸa, her
kiÅŸiye göre ayrı yorumlanabilen eserlerdir. Bu yüzden
bu yapıtların tekrar tekrar okunmaları gerekir.
Yukarıdaki paragrafta giriÅŸ ve geliÅŸme bölümü daha önce verilmiÅŸti. Åžimdi ise paragrafın son cümlesine bakalım. Zamansız kavramı bir kere okuyup bırakılmayacak, insanın farklı dönemlerine hitap edebilen eserler olarak geliÅŸme bölümünde anlatıldıktan sonra asıl söylenilmek istenen cümleye gelmiÅŸ. Burada da madem bu kitaplar her yaÅŸa hitap ediyor o zaman tekrar tekrar okunması gerekir ÅŸeklinde sonuca erdirmiÅŸtir. Bu yüzden son cümle sonuç bölümüdür ve aynı zamanda ana fikri vermiÅŸtir.