10.Sınıf Edebiyat 1. Ünite:Hikaye I Türkiye I dinledebiyat

Td. ve Edebiyatı 10. Sınıf 1. Ünite:

a: Hikaye Türü ve Özellikleri

b: Türk Edebiyatı’nda Hikaye Türü Gelişimi

a: Hikaye Türü ve Özellikleri

Olmuş ya da olabilecek olayları yer ve zaman ve kişi ekseninde anlatan kısa yazılardır.

Hikayenin Unsurları:

Olay: Hikayede her şey olayın çevresinde gerçekleşir.

Zaman: Olayın geçtiği zamandır.

Mekan: Olayın gerçekleştiği yer kastedilir.

Şahıs: Olay şahıslar tarafından gerçekleştirilir.

Bir hikaye üç bölümden oluşur:

Serim : Hikayenin giriş bölümüne denilir.Olayın geçtiği zaman, çevre ve kişiler tanıtılır.

Düğüm: Hikayede olayın yoğunluk kazandığı bölümdür. Olay bütün ayrıntılarıyla ele alınır.

Çözüm: Olayın bir sonuca bağlandığı bölümdür.

Hikaye Çeşitleri:

1- Olay Hikayesi:

Maupassant tarzı hikaye de denilir. Hikayenin planına uygun işlendiği çeşittir. Olay merak uyandırcı şekilde sürükleyici bir anlatıma sahip şekilde işlenir.

En önemli temsilcisi Fransız Guy de Maupassant’ tır. Bu yüzden olay hikayesinin diğer ismi de “Maupassant” olmuştur.

Türk Edebiyatında Ömer Seyfettin bu türün önemli temsilcilerindendir. Ayrıca Refik Halit Karay, Reşat Nuri ve Hüseyin Rahmi Gürpınar olay hikayesi alanında ünlü edebiyatçılarımızdandır.

2. Durum Hikayesi:

Çehov tarzı hikaye olarak da bilinir. Çünkü bu alandaki en önemli temsilcisi Rus hikayeci Anton Çehov’dur.

Bu hikaye anlayışında olay değil günün bir kesiti anlatılır. Hikaye planına da uyulmaz. Merak uyandırma amacı ile sürükleyicilik ve heyecan yoktur. Daha çok hayal gücünü canlandırmaya çalışır.Kişiler kendi doğal halleri ile aktarılır. Bir düşünce kabul ettirilmeye çalışılmaz.

Tarık Buğra, Memduh Şevket Esendal ve Sait Faik Abasıyanık bu türde önemli edebiyatçılarımızdır.

3. Modern Hikaye:

İnsanların yaşamlarında her zaman gördükleri sıradan olayların arka planını ortaya çıkarmaya çalışan hikaye türüdür.

Genelde toplumsal ve ahlaksal bozuklukları işler. Modernleşme sürecinde insanın geçirdiği değişimi farkettirmeden eleştirerek okuyucuların gözleri önüne serer.

Bu türün öncülerinden Franz Kafka dünya edebiyatında, Haldun Taner ise bizim edebiyatımızdadır .

Hikayelerde öyküleyici anlatım tekniği kullanılır.

Öyküleyici Anlatım:

Bir olayın birisi tarafından anlatıldığı anlatım şeklidir.
Olaylar birbiri üzerine gelişir ve zaman durmadan geçer.
Ağırlıklı olarak görülen ve duyulan geçmiş zaman kipleri (-di, -miş) kullanılır.
Öykülemelerde amaç, okuyucuyu olayların içinde yaşıyormuş hissi vermektir. Bu da okuyucunun hikaye, roman gibi olay metinlerindeki karakterler ile empati kurmasını sağlayarak yapılır.
Olay, şahıs, mekân ve zaman ortak öğeleridir.
Olaylar üç bakış açısından birisiyle anlatılabilir. ( İlahi Bakış Açısı, Kahraman Bakış Açısı, Gözlemci Bakış Açısı)
Kelimeler daha çok mecaz ve yan anlamda kullanılır.