google.com, pub-1772441188610312, DIRECT, f08c47fec0942fa0
top of page

                    Karagöz ile Hacivat 

İlk olarak nasıl ortaya çıktığına dair kesin bir bilgi olmayan ve Türk Edebiyatının en yaygın kullanılan gölge oyunudur. Karagöz Oyunu Karagöz ve Hacivat isimli iki na karakterin üzerine kurulur. Hacivat bilgilidir.

Karagöz ise tam tersi. Hacivat'ın sözleri genelde yanlış anlaşılır ve bunun sonucunda komik olaylar gelişir. Karagöz ile Hacivatın dışında değişik tipler oyunda yer alır.

 

Bunlar:

  • Zenne (kadın),

  • Himmet Ağa,

  • Tuzsuz Deli Bekir (sarhoş),

  • Efe (zorba),

  • Beberuhi (cüce ve aptal),

  • Kayserili (pastırmacı),

  • Acem (zengin),

  • Yahudi (bezirgân),

  • Çelebi (genç bir mirasyedi),

  • Arnavut (bahçıvan),

  • Arap,

  • Frenk,

  • Zeybek ve

  • Tiryaki.

Karagöz Oyununun Özellikleri

  • Geleneksel anlamda Türk Tiyatrosunun en önemli  oyunu kabul edilir. Yüzyıllardır önemini devam ettirmektedir. Diğer geleneksel tiyatro türleri teknolojinin ilerlemesi ile kaybolma ya da unutulma ile karşı karşıya kalmalarına rağmen​  Karagöz ile Hacivat televizyonda ya da internet ortamında da varlığını devam ettirmektedir.

  • Karagöz ile Hacivat tamamen doğaçlama (tuluat) oynanan bir oyun iken 19. yy'dan bu yana yazıya geçirilmeye başlanmıştır. Bu nedenle doğaçlama oyunlar dışında aynı oyunun yazılı olması ve tekrar tekrar oynanması nedeniyle kalıplaşmış Karagöz oyunları vardır.

  • Karagöz ile Hacivat gülmece temeline dayalıdır. Hacivat'ın sözlerini Karagöz'ün yanlış anlaması temeline dayalı komik durumlar işlenerek seyirci eğlendirilmeye çalışılır.

  • Karagözü idare eden ya da kuklaları oynatan kişiye"hayalbaz" denilir. Hayalbaz'ın dışında tef çalan "yardak" vardır.

  • Karakterleri ve işlenen konular itibariyle oyunun gösterildiği ya da canlandırıldığı dönemin sosyo-ekonomik özelliklerini başarıyla yansıtır.

Karagöz Oyunun Bölümleri:

  • 1.Giriş ( Mukaddime):  Hacivat’ın sahneye müzik eşliğinde girmesi ile oyun başlar. Ardından Karagöz sahneye gelir ve genelde yanlış anlaşılma gerçekleşir ve atışma başlar.

  • 2.Söyleşme( Muhavere): Hacivat ile Karagöz karşılıklı söyleşir.

  • 3. Fasıl: Asıl sergilenmek istenen konunun işlendiği bölümdür. Tipler genelde bu kısımda yoğunlukla kendini gösterirler.

  • 4. Bitiş : Bu bölümde Karagöz Hacivat’ a tokat atarak gider arkasından da Hacivat söylene söylene sahneyi terk eder.

bottom of page