google.com, pub-1772441188610312, DIRECT, f08c47fec0942fa0 Karagöz I Dinledebiyat
top of page

                    Karagöz ile Hacivat 

​

Ä°lk olarak nasıl ortaya çıktığına dair kesin bir bilgi olmayan ve Türk Edebiyatının en yaygın kullanılan gölge oyunudur. Karagöz Oyunu Karagöz ve Hacivat isimli iki na karakterin üzerine kurulur. Hacivat bilgilidir.

Karagöz ise tam tersi. Hacivat'ın sözleri genelde yanlış anlaşılır ve bunun sonucunda komik olaylar geliÅŸir. Karagöz ile Hacivatın dışında deÄŸiÅŸik tipler oyunda yer alır.

 

Bunlar:

  • Zenne (kadın),

  • Himmet AÄŸa,

  • Tuzsuz Deli Bekir (sarhoÅŸ),

  • Efe (zorba),

  • Beberuhi (cüce ve aptal),

  • Kayserili (pastırmacı),

  • Acem (zengin),

  • Yahudi (bezirgân),

  • Çelebi (genç bir mirasyedi),

  • Arnavut (bahçıvan),

  • Arap,

  • Frenk,

  • Zeybek ve

  • Tiryaki.

Karagöz Oyununun Özellikleri

  • Geleneksel anlamda Türk Tiyatrosunun en önemli  oyunu kabul edilir. Yüzyıllardır önemini devam ettirmektedir. DiÄŸer geleneksel tiyatro türleri teknolojinin ilerlemesi ile kaybolma ya da unutulma ile karşı karşıya kalmalarına raÄŸmen​  Karagöz ile Hacivat televizyonda ya da internet ortamında da varlığını devam ettirmektedir.

  • Karagöz ile Hacivat tamamen doÄŸaçlama (tuluat) oynanan bir oyun iken 19. yy'dan bu yana yazıya geçirilmeye baÅŸlanmıştır. Bu nedenle doÄŸaçlama oyunlar dışında aynı oyunun yazılı olması ve tekrar tekrar oynanması nedeniyle kalıplaÅŸmış Karagöz oyunları vardır.

  • Karagöz ile Hacivat gülmece temeline dayalıdır. Hacivat'ın sözlerini Karagöz'ün yanlış anlaması temeline dayalı komik durumlar iÅŸlenerek seyirci eÄŸlendirilmeye çalışılır.

  • Karagözü idare eden ya da kuklaları oynatan kiÅŸiye"hayalbaz" denilir. Hayalbaz'ın dışında tef çalan "yardak" vardır.

  • Karakterleri ve iÅŸlenen konular itibariyle oyunun gösterildiÄŸi ya da canlandırıldığı dönemin sosyo-ekonomik özelliklerini baÅŸarıyla yansıtır.

Karagöz Oyunun Bölümleri:

  • 1.GiriÅŸ ( Mukaddime):  Hacivat’ın sahneye müzik eÅŸliÄŸinde girmesi ile oyun baÅŸlar. Ardından Karagöz sahneye gelir ve genelde yanlış anlaşılma gerçekleÅŸir ve atışma baÅŸlar.

  • 2.SöyleÅŸme( Muhavere): Hacivat ile Karagöz karşılıklı söyleÅŸir.

  • 3. Fasıl: Asıl sergilenmek istenen konunun iÅŸlendiÄŸi bölümdür. Tipler genelde bu kısımda yoÄŸunlukla kendini gösterirler.

  • 4. BitiÅŸ : Bu bölümde Karagöz Hacivat’ a tokat atarak gider arkasından da Hacivat söylene söylene sahneyi terk eder.

bottom of page