DİNLEDEBİYAT
Atın yiğidi kendine kamçı vurdurmaz.
TANZİMAT'TA TİYATRO
-
Tanzimat Dönemi’ne kadar halkın eğlence ihtiyacını karşılayan Karagöz, meddah, orta oyunu köy seyirlik oyunları vardı. Ancak bunlar doğaçlama olarak oynanan daha sonradan yazıya geçirilip unutulmaması sağlanan tiyatro eserleriydi.
-
Batılı anlamda yazılı bir metne dayanan, oyuncuların bu metindeki rollerini ezberleyip olayı sahnede seyirci önünde canlandırabilecekleri ilk yerli eser Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” adlı komedisidir.
-
Bu dönemde tiyatro eğitme amaçlı bir araç olarak düşünülmüştür. Namık Kemal “Tiyatro bir eğlencedir; fakat eğlencelerin en faydalısıdır.” demektedir. Namık Kemal gösterime giren ilk tiyatro eseri “Vatan yahut Silistre” tiyatrosunu yazmıştır.
-
Abdülhak Hamit Tarhan bu dönemde en çok tiyatro eseri veren sanatçılarımızdandır. Sanatçının eserleri sahnelenmek için uygun değildir. Okunmak için yazılmışlardır.
-
Ahmet Vefik Paşa, Moliere’den çeviriler yaparak Tanzimat tiyatrosuna büyük hizmetler yapmıştır.
-
Edebiyatımızda 1846’dan sonra yerli tiyatroların faaliyete geçtikleri görülmektedir. İlk ciddi tiyatro 1867’de kurulan Osmanlı Tiyatrosu’dur.
-
Çoğunlukla aile, gelenek, görenek, vatan sevgisi konulan işlenmiştir.
-
Komedilerde klasisizmin, dramlarda ise romantizmin etkisi hissedilir.
-
Tiyatro, doğrudan halka seslenen ve konuşmaya dayanan bir tür olduğu için yapıtlar genellikle konuşma diliyle yazılmıştır.
-
Tiyatroda dil, diğer türlere oranla daha sade ve konuşma diline yakındır.
-
Tanzimat Edebiyatı’nda şiirden sonra tiyatro önemli bir yere sahiptir.