DİNLEDEBİYAT

 

• 1,2 ve 4. Dizeler kendi aralarında uyaklıdır. Üçüncü dize serbesttir.

• İlk iki dize asıl söylenecek söze hazırlık mahiyetindedir. Son iki dizede asıl söylenmek istenen belirtilir.

• Konu sınırlamması olmamasına rağmen genelde aşk ve sevgi üzerine söylenir.

• Tuyug maninin divan edebiyatındaki karşılığıdır.

 

Mani Çeşitleri:

​1.Düz Mani:

• Maninin en sık kullanan şeklidir.

• Maninin tüm özellikleri bulunur.

 

Örnek:

​Ak üzüm asmasıyım

Fabrika basmasıyım

Bana doktor ne lazım

Ben sevda hastasıyım

2. Cinaslı Mani:

 

Mısra sonlarında cinas sanatının kullanıldığı manilere denilir. İkiye ayrılır:

 

2.a: Kesik Mani:

İlk dizesi yedi heceden az olan cinaslı manilere denilir.

Örnek:

Kuleden

Ses geliyor kuleden

O kaş o göz değil mi?

Beni sana kul eden

2.b: Ayaklı Mani:

Kesik maninin eksik heceli ilk dizesinin 7 heceye tamamlanmış halidir.

Örnek:

Kuleden bak kuleden

Ses geliyor kuleden

O kaş o göz değil mi?

Beni sana kul eden.

 

3. Artık ( Yedekli) Mani:

Düz maniye iki dize daha ekleyerek yapılan manilere denilir.

Örnek:

lkbahara yaz derler

Şirin söze naz derler

Kime derdim söylesem

Bu dert sana az derler

Kendin ettin kendine

Yana yana gez derler
 

 

Not:  İki kişi arasında karşılıklı söylenen manilere “deyiş” denilir.